دلیل اسلامی (بر تجسم یافتن اندیشه مهدویت در امام دوازدهم):
این دلیل در صدها روایت رسول خدا صلیاللهعلیهوآله و امامان اهل بیت علیهمالسلام نمود مییابد که وجود مهدی را تعیین میکنند و نشان میدهند که او از اهل بیت و در شمار فرزندان فاطمه و از تبار حسین و نهمین فرزند نسل او است و اینکه جانشینان پیامبر دوازده تن هستند.
این روایات اندیشه عمومی مهدویت را در دوازدهمین امام از پیشوایان اهل بیت معین و مشخص میسازند. این احادیث به حدی انبوه از فراوانی و گسترش رسیدهاند، به رغم آن که امامان علیهمالسلام در طرح این موضوع در سطح عمومی احتیاط و خویشتنداری میورزیدند تا آن بازمانده صالح را از خطر ترور یا نابودی سریع در امان دارند.
البته تنها دلیل پذیرش این سخن، وجود روایات فراوان نیست؛ بلکه ویژگیها و قراینی نیز بر صحت این احادیث دلالت دارند. سخن مبارک پیامبر درباره امامان و جانشینان یا امیران پس از خود و شمردن ایشان به تعداد دوازده امام یا خلیفه و یا امیر ـ به فراخور اختلاف متن حدیث در طریقهای گوناگونش ـ چندان پرشمار روایت شده که یکی از مؤلفان شمار آنها را بیش از ۲۷۰ حدیث برشمرده که در نامآورترین کتب حدیث شیعه و سنی آمدهاند، از جمله کتب صحیح بخاری، مسلم، ترمذی، ابوداود، مسند احمد و المستدرک علی الصحیحین نوشته حاکم (نیشابوری).
نکته درخور تأمل آن است که بخاری که این حدیث را نقل نموده، در عصر امامان جواد و هادی و عسکری میزیسته است. در این موضوع نکتهای عظیم نهفته؛ زیرا همین نشان میدهد که این حدیث از رسول خدا صلیاللهعلیهوآله به ثبت و ضبط رسیده، پیش از آن که مضمونش تحقق یابد و اندیشه وجود امامان دوازدهگانه به صورت بالفعل پدیدار گردد. این بدان معنا است که بدون هیچ تردید، نقل این حدیث از واقعیت موجود نزد امامیان دوازده امامی اثر نپذیرفته و بازتاب آن وضعیت به شمار نمیآید؛ زیرا احادیث دروغینی که به رسول خدا صلیاللهعلیهوآله نسبت یافته و بازتاب یا توجیهگر واقعیتهای تحقق یافته در زمانهای بعد بودهاند، پیش از رخ دادن واقعیت بازتاب یافته در آن روایات، در کتب حدیث چهره ننموده و ثبت نشدهاند. اکنون که شاهد واقعی در اختیار داریم که این حدیث پیش از کامل شدن زنجیره دوازده امام صادر شده و قبل از تحقق واقعیت حضور امامان دوازدهگانه در کتب حدیث به ثبت رسیده، میتوانیم به تأکید دریابیم که این حدیث بازتاب وضعیت موجود نبوده، بلکه حقیقتی ربانی است که بر زبان کسی جاری شده که از روی هوا و هوس سخن نمیگفته است. همو فرموده است: «جانشینان پس از من دوازده تن خواهند بود.» و واقعیت خلافت امامان دوازدهگانه از علی تا مهدی، یگانه تطبیق عملی معقول برای این حدیث گرامی پیامبر است.
ر.ک: بحث حول المهدی (علیهالسلام)، ص ۴۸.