به گزارش خبرگزاری ایسنا همایش ملی فلسفه فقه نظام‌ساز با تأکید بر افکار و آرای شهید آیت‌الله محمدباقر صدر(ره) چهارشنبه ٢۵ آبان ١۴٠١ در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار می شود.
حجت الاسلام و المسلمین سید سجاد ایزدهی دبیر علمی همایش ملی فلسفه فقه نظام‌ساز در نشست خبری این همایش که ۲۱ آبان با حضور اصحاب رسانه در خبرگزاری رسا برگزار شد، با بیان اینکه از سنت‌های دیرینه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گرامی‌داشت سالروز جهانی فلسفه و بزرگداشت مقام فلاسفه و حکماست، عنوان کرد: نوزدهمین سالی است که پژوهشگاه این افتخار را دارد در سالروز جهانی فلسفه همایشی تحت عناوین فلسفه‌های مضاف برگزار کند.
دبیر علمی همایش ملی فلسفه فقه نظام‌ساز با اشاره به اینکه این همایش با موضوع فلسفه فقه نظام‌ساز با تأکید بر افکار و آرای شهید آیت‌الله محمدباقر صدر برگزار خواهد شد، یادآور شد: در همایش‌های سالروز جهانی فلسفه معمولا از اندیشمندی نیز یاد می‌شود، لذا با توجه به فعالیت‌ها و آثار گران‌بهای شهید صدر که پیشگام در این حوزه هستند این همایش با محوریت مرحوم شهید صدر برگزار می‌شود.
ایزدهی با بیان اینکه این همایش چهارشنبه ۲۵ آبان‌ماه از ساعت ۱۸ تا ۲۱ برگزار می شود، گفت: اساتید بنامی برای این همایش مقالاتی نگاشتند و ارائه کردند و در روز همایش این مقالات در قالب دو جلد رونمایی می‌شود.
وی در خصوص عنوان این همایش بیان کرد: انقلاب اسلامی که عمده بنیادهای آن فقهی است و اصولا بر اساس محوریت نظریه ولایت‌فقیه تبیین شده و داعیه‌دار و راهبر آن فقیه بوده و بعدها نیز فقها آن را راهبری کردند در سالیان اخیر بحثی را مطرح کردند که آیا فقه در قالب احکام می‌تواند یک نظامی را اداره کند و مجموعه‌ی احکام توانایی اداره جامعه را دارد یا آنچه قرار است جامعه را اداره و پیشرانی کند و به‌سمت تحول ببرد و روزآمدی جامعه را تضمین کند آیا می‌تواند فقط به احکام اکتفا کند یا اینکه باید مشتمل بر یک نظامی باشد که آن نظام نیز در تراز اداره جامعه باشد.
دبیر علمی همایش ملی فلسفه فقه نظام‌ساز ادامه داد: کسی ادعا نمی‌کند که فقه فارغ از اینکه امروزه در تراز جامعه است نظام دارد یا ندارد؛ چراکه هر دانشی یک نظام پیشینی و منطق متناسب با خود را دارد اما بحث اینجاست که آیا فقه می‌تواند در تراز نظام سیاسی و اجرایی یک نظام معرفتی پیشینی داشته باشد و به تعبیر مرحوم امام(ره) «حکومت، فلسفه عملی فقه از گهواره تا گور است»، آیا نظام پشتیبانی بر این فقه حکومت می‌کند و احکام جلوه‌ها و نمودهای این حوزه نظام معرفتی هستند یا نه این احکام به‌تنهایی می‌توانند اداره کنند.
وی افزود: در زمان‌های گذشته که جامعه تا این میزان پیچیده نبود و شبکه‌های درهم تنیده بر جامعه حاکم نبود می‌توانستیم با احکام مجزا جامعه را اداره کرد اما در فضای امروز که موضوعات تخصصی و به هم پیوسته شدند آیا می‌توان از این احکام یاد کرد که مرتبط با عرصه دیگری از احکام نباشد.
ایزدهیدبیر علمی همایش ملی فلسفه فقه نظام‌ساز یادآور شد: نگاه همه‌جانبه و منسجم و هدفمند که همه فقه (احکام) را به‌مثابۀ یک سیستم و نظام و مجموعۀ منسجم دارای یک هدف مشخص لحاظ کند که اگر در حوزه فرهنگ کسی حرف می‌زند در مرحله قبل پیوست‌های سیاسی، اقتصادی و امنیتی آن را لحاظ کرده و در نهایت یک منطق را پیگیری می‌کند.
وی اظهار کرد: در حوزه موضوع‌شناسی هم بحث جدی است که آیا احکام فقط به‌تنهایی می‌خواهند اداره کنند؛ به‌عنوان مثال در حوزه اقتصاد احکام در خاستگاه بانک ورود می‌کنند و بانک را اسلامی می‌کنند یا نه، بانک تا وقتی مبتنی بر اصالت سرمایه و توسعه سرمایه، سرمایه‌داران است آیا می‌تواند عدالت را تضمین کند یا اینکه باید در حوزه احکام در مرحله قبل ساختار مشخصی را به بانک ارائه کنیم که متناسب با این احکام باشد، نه اینکه احکام را تابع مقوله وارداتی مبتنی بر اصالت سرمایه داشته باشیم و احکام را به انفعال به آن بچسبانیم طبیعتا در این صورت اسلامیت نظام معلوم نیست.
ایزدهی اضافه کرد: فقه نظامند متناسب با نظام اداره جامعه و فقهی در تراز اداره جامعه در عرصه‌ها مختلف است، لذا فقه نظام به‌معنای این نیست که در گذشته بوده یا نه، بلکه با توجه به اقتضای پیچیدگی جامعه امروز و وارداتی بودن بسیاری از موضوعات طبیعتا فقه نمی‌تواند به‌صورت انفعالی بیاید این موضوعات را از خاستگاه غیراسلامی بگیرد.
دبیر علمی همایش ملی فلسفه فقه نظام‌ساز یادآور شد: طبیعتا چون نیاز جامعه امروز بحث فلسفه فقه مضاف است در نهایت باید رویکرد مناسب بر این دانش حاکم شود و پژوهشگاه با توجه به این ضرورت یکی از مباحث مهم فلسفه که بحث فقه مضاف در حوزه نظام‌سازی باشد را مدنظر قرار داده و سعی کرده جامعه اندیشمندی را درگیر کند.
عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ابراز کرد: این همایش با ارائه مقالات برگزیده و رونمایی از کتاب مجموعه مقالات همایش همراه خواهد بود و آیات رشاد، میرباقری، علیدوست و حجت الاسلام والمسلمین میرمعزی در این همایش به سخنرانی و ارائه مطالب خود خواهند پرداخت.
وی تصریح کرد: محورهای همایش ملی فلسفه فقه نظام ساز عبارت‌اند از: «محورهای سیاسی شیعه و ظرفیت ساختارسازی در نظام سیاسی مطلوب»، «موضع سیاست جنایی اسلام در مسئله حجاب» و «نظام اقتصادی اسلام؛ چیستی، هستی و امکان استنباط آن».
ایزدهی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه‌السلام، مرکز جامع علوم اسلامی ولی‌امر(عج)، پژوهشگاه فقه نظام و خبرگزاری رسا را دستگاه‌های همکار برای برگزاری این همایش عنوان کرد.
