زندگی امامان علیهم‌السلام سرشار از گواه‌هایی است که نشان می‌دهد نقش مشترکی که ایشان ایفا می‌کرده‌اند، نقش ایجابی بوده است.
از این شمار، یکی روابط امامان علیهم‌السلام با امت و پایگاه مردمی پُردامنه‌ای است که امامان علیهم‌السلام در دوران خود از آن برخوردار بوده‌اند. اهل‌بیت علیهم‌السلام هرگز به‌طور اتفاقی و یا به صرفِ انتساب به حضرت رسول صلی‌الله‌علیه‌وآله از این نفوذ برخوردار نبودند ـ زیرا افراد بسیاری به حضرت رسول صلی‌الله‌علیه‌وآله منتسب بودند ـ بلکه این بر پایه دهشِ ایشان بوده است و به سببِ نقش ایجابی که ایشان، علی‌رغم برکنارشدن از منصب حکومت، در میان امت ایفا می‌کردند. امت ـ غالباً ـ رهبری رایگان
به کسی نمی‌دهد و کسی پیشوایی آنان را دارا نمی‌شود و در دل‌هایشان نمی‌نشیند جز با دهشی سخاوت‌مندانه که امت در زمینه‌های مختلف آن را احساس کند و از آن در فروگشایی مشکلات خود و حفاظت رسالتش بهره‌مند شود.
امامان اهل بیت علیهم‌السلام؛ مرزبانان حریم اسلام، ص ۱۲۸.
