به گزارش «فرهیختگان»، اخیرا مباحثی درمورد اقتصاد اسلامی در فضای رسانهای مطرح شد که «فرهیختگان» در چند شماره بهتفصیل به نقد و بررسی آنها پرداخت. بحث از اقتصاد اسلامی با نام شهیدسیدمحمدباقر صدر ملازمه پیدا کرده است چراکه کار منضبط و منقح ایشان شاید یکی از جدیترین کارها و از جهات متعدد پیشتاز و موثر...
مقاله
جایگاه دولت در اقتصاد اسلامی
نویسنده: ناصر جهانیان مقدمه نظریه پردازی درباره دولت، به معنی تأمل درباره غایات زندگی اجتماعی و تغییر آنها است.(١) اگر به طور مثال، استدلال کنیم که غایت دولت دستیابی به زندگی سعادتمندانه برای همه شهروندان است و این نیز مستلزم تأمین خواستهای مادی و فرهنگی آنها باشد، چنین استدلالی تأثیرات و پیامدها...
معرفی کتاب
اقتصاد ما
بیشک میتوان کتاب «اقتصادنا» را اولین اثر مدون و مبنایی در زمینۀ اقتصاد اسلامی دانست. شهید سید محمدباقر صدر با تسلط وافر بر منابع دینی، در «اقتصادنا» با ژرفاندیشی در علل عقبماندگی مسلمانان، مشکل را نه در ظواهر و روبناها، که در «رویکرد تقلیدی» در سطوح گوناگون اندیشه و عمل میداند. او بر این باور [...
گفتوگو با حمیدرضا مقصودی، پژوهشگر اقتصاد اسلامی درباره آرای شهید صدر
اختلاف طبقاتی ناشی از مالکیت نامحدود است
به وجود آمدن بحرانهای مالی و اقتصادی در جهان سبب شده دوباره اندیشمندان به راه فرار از سرمایهداری بیندیشند؛ راه فراری که اشتباههای تجربه شکستخورده سوسیالیسم را هم تکرار نکند. این در حالی است که به نظر میرسد سالها پیش متفکران اسلامی از جمله شهید صدر به این راه سوم فکر کرده و نظریاتی را [&hellip...
مقاله
بررسی روش آیتالله شهید صدر در کشف مکتب اقتصاد اسلامی
نویسنده: محمدرضا یوسفی بخش نخست: تبیین روش کشف مکتب ضرورت وجود مکتب اقتصادی اسلام اولین و اساسیترین مسئله در دیدگاه شهید صدر، وجود مکتب اقتصادی اسلام است. ایشان با دو مقدمه، به اثبات این مطلب میپردازند. اولین مقدمه، به بحث درباره قلمرو دین بر میگردد. ایشان در برابر دو تفسیر دنیاگرایانه و آخرتگرا...
الإسلام یقود الحیاه
پنجمین مجلد از گزیده آثار شهید سید محمد باقر صدر شامل سه کتاب است: الإسلام یقود الحیاه، المدرسه الإسلامیه، رسالتنا. پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، شهید محمد باقر صدر در اواخر عمر خود با طرح سلسله مباحث الإسلام یقود الحیاه کوشید تا فراخور نیازهای فرهنگی و فکری جامعه اسلامی در سایه حاکمیت اسلام،...
اقتصادنا
اقتصادنا دومین جلد از گزیده آثار شهید سید محمد باقر صدر است. بیشک میتوان کتاب اقتصاد ما را اولین اثر مدون و مبنایی در زمینه اقتصاد اسلامی دانست. شهید سید محمدباقر صدر با تسلط وافر بر منابع دینی، در اقتصادنا با ژرفاندیشی در علل عقبماندگی مسلمانان، مشکل را نه در ظواهر و روبناها، که در رویکرد [&hel...
ارزیابی راههای گریز از ربا در نگاه امام خمینی و شهید صدر
نویسنده: محمدرضا غفوریان مقدمه هرکس با اندک آشنایی با بخشهای معاملات فقه، اهمیت، گستردگی و پیچیدگی مساله ربا را درمی یابد. «ربا» موضوعی است که هم در پژوهشهای فقهی، بویژه با پدیدار شدن روابط پیچیده نوین اقتصاد و بانکداری، و هم در کاوشهای دانش اقتصاد، جایگاه ویژه ای دارد و بسیار بدان میپردازند. در ای...
تأثیر ارزشهای اخلاق در اقتصاد با تأکید بر نظریه شهید صدر
نویسنده: اصغر ابوالحسنی و رحمتالله علیرحیمی مقدّمه شؤونات و متغیّرهای اقتصادی، از این منظـرکه به انسان مربوط میشود، همـراه با فضایل و رذایل اخلاقـی است و رنگ اخلاق بهخود میگیرد. بر این اساس و بیشک، بررسی اقتصاد بدون تأثیر اخلاق راه بهجایی نخواهد برد. پدیدۀ «تأثیر اخلاق بر اقتصاد»، چه از دیدگا...
بانکداری بدون ربا از نگاه شهید صدر
نویسنده: سید عباس موسویان مقدمه با گسترش نظام سرمایهداری بهویژه صنعت بانکداری به کشورهای اسلامی، دولتمردان، بازرگانان، صنعتگران و صاحبان بانکها با مشکل ممنوعیت ربا مواجه و برای حلّ آن دست به دامن عالمان دین شدند. اینجا بود که اندیشهوران به دو گروه تقسیم شدند: گروهی با پذیرش نظام سرمایهداری و ب...