جامعه اسلامی

«جامعه اسلامی در اندیشه و آثار شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر»، ترجمۀ کتاب «مجتمعنا فی فکر و تراث الشهید السید محمد باقر الصدر»  اثر سید منذر حکیم است. نویسنده در این کتاب کوشیده با اقتباس از آثار شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر، نظریات اجتماعی آن دانشمند کم‌نظیر را جمع‌آوری، و هدفی را که شهید صدر، به دلیل شهادت، بدان دست نیافته یعنی تألیف کتاب «مجتمعنا»، محقق کند.

این کتاب در سال ۱۳۸۸ از سوی مجمع جهانی تقریب بین مذاهب اسلامی و دیگر بار، از سوی انتشارات دار التعارف بیروت به چاپ رسیده است و پیش‌ازاین نیز ترجمه‌هایی با عنوان‌های دیگر از آن به چاپ رسیده است. جامعۀ اسلامی محصول تلاش مترجم ارجمند جناب آقای محمد مروارید است که از سوی انتشارات نسیم رضوان مشهد منتشر شده است.

کتاب جامعه اسلامی شامل هفت بخش است:

در بخش نخست کتاب «جامعۀ اسلامی در اندیشه و آثار شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر» با اصطلاحات «جامعه»، «جامعه شناسی»، «نظریه اجتماعی»، «مکتب اجتماعی» و «نظام اجتماعی» از دیدگاه شهید صدر آشنا می‌شویم.

بخش دوم کتاب به ماهیت معضل اجتماعی، پیشینه آن و ریشه‌یابی آن اختصاص دارد.

در بخش سوم با راهکارهای حل این معضل از دیدگاه علوم تجربی، مکتب سرمایه‌داری، مکتب مارکسیسم و از نگاه دین آشنا می‌شویم. در پایان میزان موفقیت این راهکارها مورد ارزیابی قرار گرفته است.

در بخش چهارم، مبانی نظریه اجتماعی قرآن کریم تبیین و تحلیل شده‌اند. جامعه بشری چگونه پدید آمد؟ تغییرات و دگرگونی‌های اجتماعی چگونه رخ می‌دهند؟ جامعه انسانی به چه اجزایی تقسیم می‌شوند؟ رابطه اجتماعی چیست و ساختار روابط چگونه است؟

بخش پنجم به سنت‌های اجتماعی از دیدگاه قرآن کریم اختصاص یافته است. ویژگی‌های سنت اجتماعی، انواع سنت اجتماعی و آثار و دستاوردهای اندیشه سنت‌مداری پدیده‌های اجتماعی در این بخش مورد بررسی قرار گرفته است.

در بخش ششم، نظریه اجتماعی قرآن کریم تبیین شده است. نقطه محوری این بخش، نظریه خلافت الهی انسان است. مراحل تاریخی جانشینی و خلافت انسان، نقش پیامبران و امامان در رابطه با خلافت انسان، خط شهادت در کنار خط خلافت و دستاوردهای نظریه خلافت انسان در این بخش تبیین و تشریح شده‌اند.

در بخش پایانی کتاب با دو موضوع دیگر روبه‌رو خواهیم شد. موضوع نخست، تبیین و تفصیل نقش سرپرستی و قیّم بودن دین در زندگی انسان است. هفت نقش کلیدی دین در هدایت و سرپرستی زندگی انسان ارایه شده است. موضوع دوم، تجلی نظریه خلافت الهی انسان در مرحله اجرا و عمل است که در ذیل آن، دو نمونه عینی این خلافت تشریح شده‌اند. نمونه نخست، دولت موعود امام زمان -عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف- و نمونه دیگر، جمهوری اسلامی ایران می‌باشد.