نوآوری‌های علمی شهید صدر – تولید علم دینی

[vc_row][vc_column][vc_column_text]

قسمت سی‌ام برنامه تلویزیونی مصیر

حجت‌الاسلام‌والمسلمین عباسعلی شاملی عضو هیئت‌علمی موسسه آموزشی امام خمینی استاد دانشگاه بین‌المللی المصطفی به تبیین نوآوری‌های علمی شهید صدر و تولید علم دینی پرداخت.
[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_raw_js]JTNDZGl2JTIwaWQlM0QlMjI3MzcxMzE2NDk0JTIyJTNFJTNDc2NyaXB0JTIwdHlwZSUzRCUyMnRleHQlMkZKYXZhU2NyaXB0JTIyJTIwc3JjJTNEJTIyaHR0cHMlM0ElMkYlMkZ3d3cuYXBhcmF0LmNvbSUyRmVtYmVkJTJGOFpPak0lM0ZkYXRhJTVCcm5kZGl2JTVEJTNENzM3MTMxNjQ5NCUyNmRhdGElNUJyZXNwb25zaXZlJTVEJTNEeWVzJTI2ZGF0YSU1QnRpdGxlJTVEJTNEJTI1RDklMjU4NiUyNUQ5JTI1ODglMjVEOCUyNUEyJTI1RDklMjU4OCUyNUQ4JTI1QjElMjVEQiUyNThDJTI1MjAlMjVEOSUyNTg3JTI1RDglMjVBNyUyNURCJTI1OEMlMjUyMCUyNUQ4JTI1QjklMjVEOSUyNTg0JTI1RDklMjU4NSUyNURCJTI1OEMlMjUyMCUyNUQ4JTI1QjQlMjVEOSUyNTg3JTI1REIlMjU4QyUyNUQ4JTI1QUYlMjUyMCUyNUQ4JTI1QjUlMjVEOCUyNUFGJTI1RDglMjVCMSUyNTIwJTI1MjBfJTI1RDglMjVBQSUyNUQ5JTI1ODglMjVEOSUyNTg0JTI1REIlMjU4QyUyNUQ4JTI1QUYlMjUyMCUyNUQ4JTI1QjklMjVEOSUyNTg0JTI1RDklMjU4NSUyNTIwJTI1RDglMjVBRiUyNURCJTI1OEMlMjVEOSUyNTg2JTI1REIlMjU4QyUyMiUzRSUzQyUyRnNjcmlwdCUzRSUzQyUyRmRpdiUzRQ==[/vc_raw_js][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]

 

دکتر شاملی در این برنامه به این موضوعات پرداخت:

نبوغ شهید صدر

شهید سید محمدباقر صدر نابغه و تکاور عالم شیعه است و بزرگان شیعه متفق‌القول گفته‌اند او شخصیت علمی و معنوی و تقوایی بی‌نظیری دارد. ایشان در دروس رایج حوزه، سرآمد زمانه خود بوده و در همان دروس و غیر آن نوآوری‌هایی ارائه کرده است. شهید صدر در اوایل جوانی کتاب فدک در تاریخ را می‌نویسند و پس از آن کتاب‌های فلسفتنا و اقتصادنا را منتشر می‌کند.

پیشگامی در علوم اسلامی

ایشان سال‌ها پیش از جریان تولید علم دینی و علوم انسانی اسلامی که اکنون مطرح شده، به‌دنبال این مسئله بوده و از پیشگامان است. از نوآوری‌های ایشان کتاب حلقات درباره اصول فقه و فلسفتنا در علوم اسلامی است؛ یعنی ارائۀ فلسفۀ تطبیقی اسلامی. نوآوری دیگر ایشان در بحث تمدن اسلامی است. ایشان دیدگاه‌ها، نظریه‌ها و مبانی نظری برای احیای تمدن اسلامی ارائه کرده‌اند و مبنای این تمدن را تشکیل حکومت اسلامی می‌داند.

روش قرآن‌پژوهی استنطاق

انگیزه اصلی من در پایان‌نامه‌ام در دانشگاه مک‌گیل، شناساندن مبانی فکری عالی شهید صدر به غرب بود. یکی از بحث‌ها و نوآوری‌های شهید صدر روش قرآن‌پژوهیِ استنطاق است. این روش، روشی آکادمیک و مشورت علمی با قرآن است که مبانی و بحث‌های زیادی دارد.

نظریۀ مُثل

ایشان در بحث تاریخ به نظریه‌ای به نام نظریه «المثل» تأکید دارند. موضوع من «فرهنگ توسعه و توسعه فرهنگی در بستر آموزش‌وپرورش در جامعۀ دینی با تکیه بر نظریۀ شهید صدر در باب نظریه مثل» انتخاب شد.
شهید صدر معتقد است که توسعه فرهنگ یا فرهنگ اسلامیِ توسعه، زمانی اتفاق می‌افتد که شهروندان از نقطه‌نظر ارزشی هدایت شوند. نظریه مثل تبین و توصیف روند شکل‌گیری نظام ارزش‌ها در فرد و جامعه است.

دسته‌بندی مثل و ارزش‌ها از دیدگاه شهید صدر

شهید صدر می‌گوید هر فردی با توجه به فلسفۀ زندگی و جهان‌بینی خود و بنا به افق دیدش سه گونه نظام ارزشی برایش متصور است:

١. نظام ارزشی محیط‌گرا و حال‌گرا (توجه تام و کامل به وضعیت کنونی): به این معنا که افراد می‌خواهند با این نظام ارزشی زندگی فعلی و روزمره خود را آسوده بگذرانند.
٢. نظام ارزشی آینده‌گزینی و آینده‌گرایی؛ نظام ارزشی این گروه آنها را به وضع مطلوب‌تر بهینه‌ای از وضعیت کنونی‌شان امیدوار می‌کند. انقلاب‌های رنسانس و روشن‌فکری در جهان غرب برآمده از همین تغییر نظام ارزشی از محیط‌گرا به آینده‌گراست. آزادی و دموکراسی دستاورد این تغییر است، ولی متاسفانه وسیله جای هدف را گرفته و آزادی هدف شده است.
٣. نظام ارزشی سوم که پیشنهاد ایشان است ارزش‌گذاری متعالی نام دارد که بر اساس جهان‌بینی الهی است.

 

ما را در آپارات دنبال کنید

[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]